දොට්ට ඩූ ලිට්ල් ගේ අලි ටෝක්

මා හඳුනන දොස්තර මහතෙකි . දොස්තර කෙනෙක් කීවාට මොහු කරන්නේ දත් බඳින , ගලවන එකය . හංදියේ කඩේ බඩා මුදලාලි නම් කියන්නේ " ඒ වුනාට මු  හැසිරෙන්නේ ෆුල් දොස්තර කෙනෙක් ටත්  වඩා දොස්තර කෙනෙක් හැටියට" කියලාය .  
නම ඩූ ලිට්ල් ය .  ඩිස්පෙන්සරියක් කරන කාලයේ දොර ලෑල්ලේ ගසා තිබුනේ "දොට්ට  ඒ .ටී .ඒ . ඩූ ලිට්ල්"  වරහන් ඇතුලේ "හොඳ හිත වයිද්යාචාර්ය තුමා" කියලා ය . ඒ ටී ඒ යනු අලි ටෝක් ආරච්චිගේ යන උප්පැන්නේ ඇති වාසගමය . 

මොහු , අර ටයි මාමාගේ කාටුන් වල සිටි දොස්තර හොඳහිත ගේ පරම්පරාවේය . කාටුන් එකේ දොස්තර හොඳහිත , සත්තුන්ට කතා කරන රහස දැන සිටියේය . කැප්ටන් දියරකුස් සහ පිරිවර හැම උත්සාහයක්ම දැරුවේ ඒ රහස දැන ගන්නය . 
අපේ ඩොට්ටර් කරන කථා ඇසුවාමත් හිතෙන්නේ ඒ පාරම්පරික රහස ඔහුත් දන්නවා කියාය . ඔහුගේ බොහෝ කථා , ඇත්තටම ඉල්ලක්ක වී ඇත්තේ බුද්ධිය මුහුකුරා ගිය මිනිස්සුන්ට නොව , පුත්තලම ප්රදේශයේ  බුරුවන්ටය, වෙලේ තණ බුදින මීහරක් බානටය . 

ඩොට්ට ඩූ ලිට්ල් සමාජ සේවකයාය. වටේ පිටේ මගුලට , අවමගුලට , කොටහළු මගුලට හැම එකටම යන්නේය . කථා පැවැත්වීමට , ප්රකාශ නිකුත් කිරීමට ඇති අධික ආසාව නිසාම මේ හැම තැනකදීම බලෙන්ම වාගේ කතා පවත්වන්නේය . බොහෝ විට මේ කතා නිසාම නාගන්නේය.  ඒ නිසාම එතුමාගේ හාමිනේ නම් කියන්නේ "කොහේ ගියත් කමක් නෑ , යන තැනක තුවායක් අරගෙන යන්න " කියාය. ගමේ එවුන් නම් කියන්නේ මූ නාන හැටියට මූ දොස්තර හොඳ හිත ගේ පරම්පරාවේ නොව චව් චව් ගේ පරම්පරාවේ කියලා ය (මේ විහිලුව තේරුම් යාමට ඔබ ටිකක් වියපත් විය යුතුය ) .

 කඩමණ්ඩියේ ඥාන කතා , ප්ලේන් ටී අතරේ කතාබහේදී මෙවැනි කථා එලියට එන්නේය .


****

"පහුගිය දවසක මිනිහා ගිහිල්ලා මගුල් ගෙදරක . යනකොට නැකත් වෙලාව පහු වෙලා , පෝරුවෙන් කපල් එක බැහැලා ලු.  
මෙන්න මූ  ලොකු සද්දයක් දැම්මලු අඩේ අපි නැතිව කොහොමද එහෙම කරන්නේ , ආයෙත්  පෝරුවේ චාරිත්ර කරන්න කියලා ".

"ඉතින් ?"

"කවුද එකෙක් කියලා එහෙනම් වැඩේ ඉවර වුනාම පෝරුව ගලවලා පැක්   කරලා දෙන්නම් ගෙදර ගෙනිහින් රෑට චාරිත්තර කරගන්න කියලා "

***

 "ඇයි අර කමලාවතී ගේ කෙල්ලගේ කොටහළු ගෙදරත් පරක්කු වෙලා  ගිහින්, මූ  ආයේ කෙල්ලව නාවන්න කිව්වා කියන්නේ ."

"ඉතින් මොකෝ වෙලා තියෙන්නේ ?"

"සුමනේ දෙකක් දා ගෙන ඉඳලා තියෙන්නේ. ඌ කියලා ගිහින් තොගේ අම්මව නාව ගනින් කියලා "


***
"ඇයි බං අර සියාතු මාමා ගේ මළගම වෙලාවේ කනත්තට ඇවිත් ,  පෙට්ටිය වැලලුවටත් පස්සේ කරපු සීන් එක ?"

"ඔව් ඔව් මට මතකයි , ලොකු සද්දයක් දැම්මේ , පෙට්ටියට මුල් පස් පිඩ  දාන්න හිටියේ මෑන්ස් ය . ආයේ ගොඩ අරං  ගොඩ අරගෙන ආයේ වලලමුය කියලා ."

"තව පොඩ්ඩෙන් එහා පැත්තෙන් වළක් කපලා ඌව  වලලනවා "

*** 

"ඇයි මාමේ අර ක්රිසාන්තිට නිවුන්නු දෙන්නෙක් හම්බු වුනේ "

"නිවුන්නු දෙන්නෙක් .. හරි හරි ඉතින් "

"ඩොට්ටයා ගිහින් කිව්වාලු , ඊළඟ සැරේ තුන් දෙනෙක් හම්බු වෙන්න අපි උදව් කරන්නම් කියලා ."

***

 "මම ගියානේ දවසක් ඕකා ගෙන් ආධාරයක් ඉල්ලන්න අර  ඇසිලින් ආච්චිට රෝද පුටුවක් අරන් දෙන වැඩේට  ."

"ඉතින් "

"මේ දවස් වල වාහනයක් ගන්න ඇඩ්වාන්ස් එකක් ගෙවලා ඉන්නේ අතේ සල්ලි නෑ අරවා මෙව්වා කියලා ඕකා මග ඇරියා "

"නොදකින් ලෝබයා "

"අපි රෝද පුටුව පරිත්යාග කරන වෙලාවේ , ඕකා ඇවිත් ඇසිලින් ආච්චිගේ මුණ අතගාලා මෙන්න කියනවා . උගේ  පෞද්ගලික ධන පරිත්යාගයෙන් ඌත් තව රෝද පුටු තුනක් ඇසිලින් ආච්චිට අරන් දෙනවලු "

"ඉතින් "

" ආච්චි ඇහුවා " මොකෝ පුතේ රෝද පුටු රේස් තියන්නද ? " කියලා "

"හා හා හා . ... මචං  ඒ වැඩේට ලිස්ට් එකක් ගහලා ඌ වටේට සල්ලි එකතු කරනවා , උගේ පෞද්ගලික වියදමෙන් , රෝද පුටු පරිත්යාග  කරන්න "

***
ලඟදි මහරගම පිළිකා ඉස්පිරිතාලේට ස්කෑන් එකක් ගන්න ආණ්ඩුවෙන් සල්ලි දෙන්න බෑ  කිව්වා . මිනිස්සු එකතු කරලා ... 
මෙය හුදු මනඃකල්පිත කතාවකි . සත්ය සිදුවීම්, චරිත  වලට සමපාත වේ නම් එය හුදු අහම්බයක්මය